ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಿನವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್‌ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು ಈ ದಿನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.
World Ozone Day 2023: ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನವನ್ನು ...
World Ozone Day: ಓಝೋನ್ ಪದರದ ...
ಇತಿಹಾಸ....
ಓಝೋನ್ ಸವಕಳಿ: 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಸವಕಳಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರು. ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳಂತಹ (CFC) ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಂದಾಗಿ ಓಝೋನ್ ಪದರವು ತೆಳುವಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕಾದ ಮೇಲೆ ಒಂದು "ಓಝೋನ್ ರಂಧ್ರ" ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು.
ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್: ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16, 1987 ರಂದು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಸೇರಿದಂತೆ 45 ದೇಶಗಳು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್‌ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದವು. ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುವ ಸುಮಾರು 100 ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಒಪ್ಪಂದದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು.
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಘೋಷಣೆ: 1994 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ಅನ್ನು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನವೆಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತು.
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ.....
ರಕ್ಷಣಾ ಕವಚ: ಓಝೋನ್ ಪದರವು ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕವಚದಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬರುವ ಹಾನಿಕಾರಕ ನೇರಳಾತೀತ (UV) ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಜೀವಸಂಕುಲದ ರಕ್ಷಣೆ: ಓಝೋನ್ ಪದರ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಜೀವಸಂಕುಲವು ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಚರ್ಮ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಕಣ್ಣಿನ ಪೊರೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಕೃಷಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗುವುದು ಇದರ ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.
ಯಶಸ್ವಿ ಜಾಗತಿಕ ಕ್ರಮ: ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಸರ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಶೇ. 99ರಷ್ಟು ಓಝೋನ್ ಸವಕಳಿ ಮಾಡುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಯಶಸ್ಸು, ಜಾಗತಿಕ ಸಹಕಾರದಿಂದ ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಗೆಹರಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
2025ರ ಥೀಮ್....
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಿನ 2025ರ ಥೀಮ್ "ವಿಜ್ಞಾನದಿಂದ ಜಾಗತಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗೆ" (From Science to Global Action). ಈ ಥೀಮ್, ಓಝೋನ್ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಡುಹಿಡಿದಾಗಿನಿಂದ, ಅದನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಮೂಲಕ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಕೈಗೊಂಡ ಕ್ರಮಗಳ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದು ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಓಜೋನ್ (Ozone) ಎಂಬುದು ಮೂರು ಆಮ್ಲಜನಕ ಪರಮಾಣುಗಳಿಂದ (O₃) ಕೂಡಿದ ಅನಿಲವಾಗಿದೆ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ (stratsphere) ಓಜೋನ್ ಪದರವು ಸೂರ್ಯನ ಹಾನಿಕಾರಕ ನೇರಳಾತೀತ (UV) ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಭೂಮಿಯ ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಓಜೋನ್ ಒಂದು ಕಲುಷಿತ ಅನಿಲವಾಗಿದ್ದು, ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನಂತಹ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಓಜೋನ್‌ನ ಎರಡು ವಿಧಗಳು:
• ಓಜೋನ್ ಪದರ (ಉತ್ತಮ ಓಜೋನ್): ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 10 ರಿಂದ 40 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಈ ಓಜೋನ್ ಪದರವು ಸೂರ್ಯನ ಹಾನಿಕಾರಕ ಅಲ್ಟ್ರಾವಯೋಲೆಟ್ ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು, ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಜೀವಸಂಕುಲವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
• ನೆಲಮಟ್ಟದ ಓಜೋನ್ (ಕೆಟ್ಟ ಓಜೋನ್): ಇದು ಭೂಮಿಯ ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕವಾಗಿದೆ. ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ಗಳು (NOx) ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿರವಾದ ಸಾವಯವ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು (VOCs) ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿನೊಂದಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಒಳಗಾದಾಗ ನೆಲಮಟ್ಟದ ಓಜೋನ್ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಾಹನಗಳು, தொழிற்சாலைಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕಲುಷಿತ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ಓಜೋನ್ ಪದರದ ಮಹತ್ವ:
• ಸೂರ್ಯನ ಅಲ್ಟ್ರಾವಯೋಲೆಟ್ ಕಿರಣಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಚರ್ಮದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಕಣ್ಣಿನ ಪೊರೆಗಳ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
• ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಾಗರ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಆಗಬಹುದಾದ ಹಾನಿಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
• ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವರಾಶಿಗಳಿಗೆ ಒಂದು ರಕ್ಷಾ ಕವಚವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಓಜೋನ್ ಪದರಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ:
• ರೆಫ್ರಿಜರೇಟರ್‌ಗಳು, ಏರ್ ಕಂಡಿಷನರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೊಕಾರ್ಬನ್ (CFC) ನಂತಹ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಓಜೋನ್ ಪದರವನ್ನು ತೆಳುಗೊಳಿಸಿ ರಂಧ್ರಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.
• ಈ ಓಜೋನ್ ಪದರ ಸವಕಳಿಯು ಭೂಮಿಗೆ ತಲುಪುವ ಅಲ್ಟ್ರಾವಯೋಲೆಟ್ ವಿಕಿರಣಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಓಜೋನ್ ಸಂರಕ್ಷಣೆ:
• ವಿಶ್ವ ಓಜೋನ್ ದಿನ: ಓಜೋನ್ ಪದರದ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ರಂದು ವಿಶ್ವ ಓಜೋನ್ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್: ಓಜೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ 1987ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ದೇಶಗಳು ಈ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದವು. ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಓಜೋನ್ ಪದರದ ಪುನಶ್ಚೇತನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
.png)
